TUYÊN TRUYỀN BỆNH QUAI BỊ

1. Bệnh quai bị là gì?

- Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, do virus gây ra, thường xuất hiện nhiều vào mùa xuân, hè tuy nhiên bệnh có thể xảy ra quanh năm. Bệnh thường phát triển thành dịch ở những tập thể đông đúc như nhà trẻ, trường học.

- Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Bệnh nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, đặt biệt là viêm sưng tinh hoàn, xảy ra từ 20 - 30% ở nam giới trưởng thành.

2. Nguyên nhân, đường lây truyền:

- Bệnh gây ra bởi virus quai bị (Mumps virus), thuộc họ Paramyxoviridae. Virus có thể tồn tại khá lâu ở bên ngoài cơ thể: Khoảng từ 30 – 60 ngày ở nhiệt độ 15 - 200 độ C và bị tiêu diệt nhanh chóng ở nhiệt độ trên 560 độ C hoặc dưới tác động của các hóa chất diệt khuẩn.

- Bệnh quai bị lây theo đường hô hấp và thường dễ lây nhất vào 2 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng hay 6 ngày sau khi các triệu chứng biến mất. Bệnh lây nước bọt hoặc dịch tiết mũi họng chứa virus khi người bệnh hắt hơi, ho, nói chuyện, khạc nhổ,.. Người mắc quai bị có thể lây lan cho người khác 1 tuần trước khi sưng tuyến mang tai và kéo dài 2 tuần sau khi sưng tuyến mang tai.

 3.Biểu hiện của bệnh quai bị:

Khi bị nhiễm virus quai bị, phần lớn bệnh nhân thấy khó chịu từ 1 - 2 ngày trước khi các triệu chứng xuất hiện.

- Bệnh nhân bị sốt cao trong 3 -4 ngày, sưng vùng mang tai, dấu hiệu dễ nhận biết nhất là má sưng to, có thể sưng một bên mặt rồi lan sang bên kia hoặc sưng hai bên cùng một lúc.

- Bệnh thường tự khỏi sau 1 tuần đến 10 ngày. Sau đó, bệnh nhân được miễn dịch lâu dài.

4. Cách phòng chống bệnh quai bị:

- Đây là bệnh do virus gây ra nên chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, các trường hợp mắc bệnh phải dược nghỉ ngơi tại chỗ, ăn thức ăn mềm, dễ nuốt.

- Khi bị mắc bệnh, người bệnh cần vệ sinh răng miệng thường xuyên, cần được cách ly trong khoảng 2 tuần kể từ khi có triệu chứng sưng ở mang tai.

- Có thể giảm đau tại chỗ bằng cách đắp ấm vùng sưng, giảm đau toàn thân và hạ sốt bằng paracetamol

- Học sinh bị bệnh không được đến trường, vì như vậy sẽ là nguồn lây bệnh cho các bạn xung quanh.

- Người lớn mắc bệnh cũng cần được cách ly như trẻ nhỏ tại phòng riêng.

- Các đồ vật có liên quan đến chất tiết mũi, họng cần phải được diệt khuẩn tốt.

- Biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất tiêm vắc xin sởi quai bị rubella hoặc vắc-xin quai bị. Hiện nay, vắc xin quai bị thường được phối hợp với vắc xin sởi, rubella trong cùng 1 chế phẩm (MMR) để giảm số lần tiêm và đơn giản hóa quy trình tiêm phòng.

Người lớn: tiêm một liều duy nhất 0.5ml trên bắp tay.

Trẻ em: Mũi thứ nhất tiêm khi trẻ được 12 -18 tháng tuổi, mũi thứ 2 tiêm khi trẻ khoảng từ 3-5 tuổi hoặc trước khi trẻ đi học, 2 mũi nên được tiêm cách nhau tối thiểu 1 tháng. Có thể tiêm vắc xin quai bị cho trẻ ở bất kỳ độ tuổi nào nên cha mẹ đừng lo lắng nếu đã bỏ lỡ mất các mốc thời điểm trên.

Phụ nữ chuẩn bị mang thai cần xét nghiệm trước khi tiêm phòng vắc xin quai bị. Trong vòng 1 tháng sau khi tiêm vắc xin cần tránh mang thai. Đối với phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tiêm phòng vắc xin quai bị-sởi-rubella.

                                                                                                  Nhân viên y tế

                                                                                          Hoàng Thị Thanh Hòa